หมอเชื่อว่าหลายๆคนที่กำลังอ่านอยู่น่าจะเคยมีประสบการณ์การฉีด neurotoxin หรือที่เรียกติดปากกันว่า B-o-t-o-x มาบ้างแล้ว ตัวผมเองก็เช่นกันเองครับซึ่งวัตถุประสงค์ในการมาฉีด Toxin ก็คือการอยากให้ตัวเองดูดีขึ้นและดูเด็กลง

ถ้ามีคนมาถามหมอว่ายิ่งฉีด Toxin ทำให้ยิ่งดูแก่จริงรึเปล่า

หมออาจจะตอบว่า จริงครับ!!

แต่อย่าเพิ่งตกใจกันนะครับเรื่องนี้ไม่ได้เกิดกับทุกเคส และสามารถป้องกันได้ด้วยครับ

ก่อนอื่นหมอขอแก้ไขความเข้าใจผิดกันก่อนซึ่งคำถามนี้เป็นคำถามที่มีคนไข้ถามบ่อยพอสมควรเลยครับ

Q : ถ้า Toxin หมดฤทธิ์หรือหยุดฉีด Toxin จะทำให้ริ้วรอยมากขึ้นกว่าเดิมเลยไม่อยากเริ่มฉีด

A : ไม่จริงครับสำหรับเรื่องนี้ยังไม่มีงานวิจัยการแพทย์รวมถึงจากประสบการณ์ตรงจากผมเองและการดูแลคนไข้มาการหยุดฉีดไม่ได้ทำให้ริ้วรอยเยอะขึ้นครับ 

แต่สิ่งหนึ่งที่ต้องเข้าใจคือ Toxin เป็นแค่การชะลอ aging process ครับ.  พูดง่ายๆคือผิวเราไม่ได้หยุดแก่  แค่แก่ช้าลง

ดังนั้นในคนที่ฉีดต่อเนื่องหลายๆ ปี วันหนึ่งเกิดหยุดฉีด หลังจาก Toxin หมดฤทธิ์ กลไกการขยับของกล้ามเนื้อที่ทำให้เกิดริ้วรอยก็จะค่อยๆ เริ่มกลับมาแน่นอน.  ว่าด้วยอายุที่มากขึ้นริ้วรอยก็จะต้องมากขึ้น เพียงแต่เราอาจจะกระโดดข้ามช่วงที่ริ้วรอยน้อยๆ เมื่อหลายปีมาช่วงที่เยอะๆ เลยทำให้ดูเหมือนริ้วรอยหนักขึ้นครับ

ทีนี้เรากลับมาดูปัจจัยที่อาจจะทำให้เราดูแก่ขึ้นจากการฉีด Toxin 

1. หน้าผากยุบ: การฉีดToxin หน้าผากปริมาณเยอะๆ จนกล้ามเนื้อไม่สามารถขยับได้เลยอาจส่งผลให้กล้ามเนื้อหน้าผากลีบแบนทำให้ดูเหมือนหน้าผากยุบลง ซึ่งเป็นอาการหนึ่งที่เกิดขึ้นเมื่อเราแก่ตัวลงครับ
2. ตาตี่ตาเล็กลง: คนไข้หลายรายโดยเฉพาะคนที่อายุมาก หรือคนที่มีดวงตาเล็ก จะมีภาวะการใช้กล้ามเนื้อหน้าผากเพื่อช่วยเปิดตาดังนั้นหากประเมินการฉีด Toxin หน้าผากอย่างไม่เหมาะสม จะทำให้หนั งตาหย่อนลงชั้นตาหรือรูปตาเล็กลงได้ครับ
3. ริ้วรอยเยอะขึ้น: เช่นริ้วหน้าผากเหนือหางคิ้วอาจเกิดจากการเว้นตำแหน่งโบท็อกซ์ หน้าผาก เพื่อป้องกันคิ้วตกมากเกินไปหรือการประเมินการฉีด Toxin โดยไม่มีความเข้าใจ เรื่องกลไกการทำงานของกล้ามเนื้อ  เช่นในบางรายมีความจำเป็นต้องฉีดกล้ามเนื้อหน้าผากและขมวดคิ้ว ควบคู่กันเสมอ  แม้จะไม่กังวล เพื่อยังคงความสมดุลของการดึงกันของกล้ามเนื้อไว้
4. ฉีดกรามจนแก่: กล้ามเนื้อกรามเป็นตำแหน่งยอดฮิตอันดับต้นๆ ของคนไทยและคนเอเชียเพื่อปรับรูปหน้าให้เล็กลงแต่อีกมุมหนึ่งกล้ามเนื้อกรามก็เป็นโครงสร้างที่ดึงให้ผิวบริเวณใบหน้าด้านล่างไม่หย่อนในช่วงที่อายุยังน้อยเมื่อกล้ามเนื้อกรามหายไปผิวยังมีความสามารถในการหดคืนตัวหรือยังมีโครงสร้างอื่นๆที่ยังแข็งแรงเช่นกระดูกแก้มที่ช่วยดึงไม่ให้เกิดอาการหย่อนคล้อยตามมาแต่พออายุเพิ่มขึ้นการฉีดจนปริมาณกรามเล็กเกินไปอาจทำให้มีแก้มตกห้อยได้หรือมีภาวะแก้มตอบในบางรายที่ใช้ปริมาณยามากหรือกระจายยามากเกินไปโดยเฉพาะอย่างยิ่งกับคนที่กระดูกโหนกแก้มชัดอยู่เดิมครับ

จะเห็นได้ว่าปัญหาทั้งหมดจริงๆแล้วไม่ได้เกิดจากตัวยาหรือตัวสารโบท็อกซ์นะครับแต่เกิดจากการประเมินตำแหน่งที่ฉีดและเทคนิคการฉีดเป็นส่วนสำคัญครับ

สำหรับหมอแล้วการฉีดโบท็อกซ์ไม่มีสูตรหรือตำแหน่งตายตัว คนไข้ 100 คนก็ฉีด 100 แบบ
แม้แต่การฉีดคนไข้คนเดิมแต่คนละรอบ ก็ต้องประเมินใหม่หมดเช่นกันครับเพราะไม่ได้แค่ฉีดตามริ้วรอย แต่ต้องประเมินคำนวณรวมไปถึงสิ่งที่จะเกิดกับคนไข้หลังจากที่ตัวยาออกฤทธิ์เต็มที่ ในอีกหลายสัปดาห์ข้างหน้าด้วยครับ